ΕΙΔΟΜΕΝΗΝ ΜΕΝ ΚΑΤΑ ΚΡΑΤΟΣ
Από την Τουρκοκρατία μέχρι την Απελευθέρωση
Δημιουργία αμιγώς τουρκικών χωριών
(Απόσπασμα από το βιβλίο του Ιωάννου Ξάνθου «Ιστορία της Γευγελής και εθνική δράσις των κατοίκων αυτής και των πέριξ χωρίων»)
Κατά την ελληνική επανάσταση του 1821, η Τουρκία φοβουμένη μεγαλυτέρας επεκτάσεις της επαναστάσεως, προς εξουδετέρωσιν του ελληνικού πληθυσμού της Μακεδονίας και ιδίως της Κεντρικής, μετέφερεν εκ Μικράς Ασίας πολλούς Τούρκους Γιουρούκους.
Από την συγκριτικήν μελέτην πολλών στοιχείων και από την σύμπτωσιν ωρισμένων γεγονότων πολλών απόψεων φαίνεται καθαρά ότι, και εις την περιφέρειαν Γευγελής μετεφέρθησαν πολλοί Τούρκοι Γιουρούκηδες ή Κονιάρηδες προφανώς καταγόµενοι εξ Ικονίου της Μικράς Ασίας και εγκατασταθέντες εις τα πέριξ της Γευγελής, εσχημάτισαν τα αμιγή Οθωμανικού πληθυσμού χωρία Φανόν (Μαγιά-Νταγ), Πλαγιά (Καράσιναν), Χαμηλό (Άλτσιάκ) και Γκορνιτσέτ (Σερβίας). Και τούτο λόγω του αποκλειστικού γνωρίσματος της ομοιομόρφου και ιδιαζούσης οθωμανικής γλώσσης και προφοράς των ως άνω τεσσάρων χωρίων.
(Απόσπασμα από το βιβλίο του Γεωργίου Καραμαλάκη «Η µεταξύ Πάικου και Κρουσίων χώρα - νομός Κιλκίς»)
Η θέση της Γευγελής ήταν πολύ σημαντική ως προς τα Οθωµανικά χωριά της Καρατζόβας που οι κάτοικοί της ήταν γνωστοί για τις βιαιοπραγίες και τις αρπαγές τους. Καθώς επίσης προς τα τρία οθωμανικά χωριά που βρίσκονταν μεταξύ της Γευγελής και της Γουμένισσας και σχημάτιζαν το λεγόμενο Μαϊντάν, όπως λέγει ο περιηγητής και οδοιπόρος Σχινάς που περιέγραψε τα χωριά της περιοχής κατά τη δεκαετία του 1880. Τα χωριά ήταν η Αλτσιάνη (Αλτσάκ, Χαμηλό) κατοικούμενο από 250 οικογένειες, το Καράσινα (Καρασινάν, Πλαγιά) με 400 οικογένειες και το Μαϊντάχ (Μαγιαδάγ, Φανός) µε 800 οικογένειες. Τα τρία αυτά χωριά κατοικούνταν από Γιουρούκους ή Κονιάρους (από το Ικόνιο της Μ. Ασίας) που μεταφέρθηκαν κατά την επανάσταση του 1821 στα χωριά αυτά καθώς και σε άλλα της περιοχής του Κιλκίς με μοναδικό σκοπό την ενίσχυση της Τούρκικης παρουσίας στα μέρη αυτά και επακόλουθα τη ματαίωση κάθε ελληνικών επαναστατικών σχεδίων.