(Απόσπασμα από το βιβλίο του Μαργαρίτου Γ. Δήμιτσα «Aρχαία γεωγραφία της Μακεδονίας»)

΄Ολον μεν το Βυζαντινόν κράτος διηρέθη κατά τον έκτον αιώνα εις επαρχίας 64, περιεχούσας 935 πόλεις, της δε Μακεδονίας διατηρησάσης την προτέραν διαίρεσιν εις πρώτην και δευτέραν, η μεν πρώτη υπήγετο εις την επαρχίαν του Ιλλυρικού, αποτελούντος την εβδόμην επαρχία του κράτους, διοικουμένου υπό ανδρός υπατικού και περιλαμβάνοντος πόλεις 31 τας ακολούθους, την Θεσσαλονίκην, Πέλλην, Εύρωπον, Δίον, Βέρροιαν , Εορδαίαν, ΄Εδεσσαν, Κέλλην, Αλμωπίαν, Άρνισσαν, Ηράκλειαν Λυγκηστικήν, Αντανίαν, Γέμινδον, Νίκαιαν, Δόβηρον, Ιδομένην, Βράγιλον, Τρίμουλα, Παρθικόπολιν, Ηράκλειαν Στρυμόνος, Σέρρας, Φιλίππους, Αμφίπολιν, Απολλωνίαν, Νεάπολιν, Άκανθον, Βέργην, Άλωρον, Μεστικόν και Ακόντισμα, την νήσον Θάσσον και Σαμοθράκην. Πρωτεύουσα αυτής ην η Θεσσαλονίκη (Ιεροκλής, Συνέκδηµος VII).

Αν δε πάσαι αύται αι πόλεις, ων τα ονόματα μόνον αναφέρει ο Ιεροκλής, υπήρχον καθ' ην εποχήν έγραφεν ή μόνον τα ονόματα αυτών είχον περισωθή εκ των μεγάλων καταστροφών, αίτινες συνέβησαν προ της εποχής ταύτης, μένει άδηλον.

Μετά παρέλευσιν 2-3 αιώνων από της προηγουμένης δαιρέσεως εγένετο νέα του κράτους και της Μακεδονίας διαίρεσις, η άμεινον ειπείν µικρά τις τροποποίησις της προτέρας. Ταύτης δε επίσημος αναγραφή γίνεται παρά Κωνσταντίνου του Πορφυρογεννήτου, καθ΄ ην το εν Ευρώπη Βυζαντινόν κράτος διηρείτο εις δώδεκα θέματα.

Το δεύτερον θέμα απετέλει την Μακεδονίαν και περιελάμβανε τρεις επαρχίας, ων δύο μεν Μακεδονικαί και η τρίτη την Θεσσαλίαν. Και η μεν πρώτη Μακεδονική επαρχία διοικουμένη υπό υπάτου περιείχε 31 πόλεις ως κατά την προηγουμένην διαίρεσιν. Αλλά επειδή μεταξύ των τελευταίων πόλεων παρατηρείται διαφορά τις και τροποποίησις, προς γνώσιν ταύτης παρατίθενται και αύθις ενταύθα πάσαι: Θεσσαλονίκη, Πέλλη, Εύρωπος, Δίον, Βέρροια, Εορδαία, ΄Εδεσσα, Κέλλη, Αλμωπία, Ηράκλεια Λύγκου, Aντανία, Γέμινδος, Νίκαια, Δόβηρος, Ιδομένη, Βράγυλος, Πρίβανα, Μαρώνεια, Αμφίπολις, Νεάπολις, Τόπειρος, Νικόπολις, Ιθάπολις, ΆκανΘος, Κεραιόπυργος, Βέργη, Άλωρος, Διοκλητιανούπολις, Σε-βαστόπολις.